Zero Waste is geen oplossing
Wanneer het jaar op zijn einde komt, ben ik iedere keer ontgoocheld. Wanneer komt toch die dag dat ik kan zeggen dat we echt géén afval hadden dit jaar? Dat is nog ver weg en ik moet relativeren: ik ben gestopt met het tellen van mijn vuilzakken. Het is hypocriet.
Mijn afval.
In de huidige PMD zak zitten deksels van bokalen, een plastic fles dat nog dateert van voor het Zero Waste tijdperk (ja, sommige dingen zijn pas na jaren volledig leeg.) Ook één conservenblik zie ik op de bodem liggen.
De restafval is andere koek. Dat kan ik niet opsommen in een lijstje. Boosdoeners zijn: plastic dozen van electronica, kleine stukjes verpakking die we niet meteen gezien hadden, de grote zak kattenbrokjes, omhulsels van medicijnen, een koker die niét van karton bleek te zijn, plastic folie rond een ongewenst tijdschrift, restjes uit de stofzuiger,…
Zero Waste is geen wedstrijd
Ik ben al sinds 2014 bezig met de term “Zero Waste” en ben al even lang jaloers op Lauren Singer en Bea Johnson. Het lukt hen om al dat afval in 1 bokaal te krijgen. Ik krijg 90 liter restafval nog niet eens in een kookpot.
Maar ik heb veel bijgeleerd in de afgelopen jaren. Zo heb ik begrepen dat Zero Waste leven géén wedstrijd is. Heel wat factoren hangen af van waar je woont en wat je zelf gelukkig maakt. Bovendien toont die bokaal enkel het afval dat je ziet. Het zegt niets over je échte afvalberg. De zaken die nodig zijn geweest om de producten die je hebt te produceren, de grondstoffen die uit de aarde zijn gehaald en de CO2 die de lucht is ingestoten om te zorgen dat jij een aangenaam leven hebt.
Zero Waste is geen oplossing
Die kleine vuilzakken bevatten niet al de olie die ik opgebruik wanneer ik me verplaats of de energie die ik aftap om het warmer te krijgen in de winter. Eigenlijk vertellen die vuilniszakken niets. Sterker nog: afval vermijden helpt het milieu, maar biedt géén oplossing voor het klimaatprobleem.
Wat je wel doet is een statement zetten. Je toont ermee dat je stopt met zagen en zélf naar oplossingen zoekt. Dat je ergens bewust van bent en jezelf mee verantwoordelijk stelt voor het probleem. Zero Waste leven zorgt voor gesprekken en discussies die er moeten zijn. Het verandert je koopgedrag en bewustzijn. Kortom, Zero Waste is géén oplossing, Zero Waste is een weg.
Afval warmt onze aarde niet op
Pieter Boussemaere sprak op zijn lezing over de klimaatopwarming dat “afval” niets te maken heeft met de opwarming van de aarde. De papiertjes op de grond warmen onze aarde dan ook niet op. Ze zorgen voor milieuverontreiniging en bederven onze natuur. Maar de opwarming van de aarde is een probleem waar fossiele brandstoffen aan de oorzaak liggen. Hoe minder productie hoe minder fossiele brandstoffen. Daar draagt ook Zero Waste leven een steentje bij. Want wie voor “Zero Waste” gaat, kiest voor “minder verspilling” en zal dus ook minder spullen kopen.
Pieter Boussemaere is voorstander om die brandstoffen te vervangen door natuurlijke wind-en zonne-energie maar ook geothermie in België. Momenteel wordt bijna alles waar we van leven of waar we ons mee verplaatsen van energie voorzien door fossiele brandstoffen. Die brandstoffen zijn het die ons klimaat zo hard beïnvloeden. We gaan naar een tijd met een klimaat waar de mensheid nog nooit eerder in geleefd heeft. Laten we nog maar eens betogen in Brussel, want onze overheid heeft nog steeds niet door hoe hard een aanpassing op natuurlijke energie nodig is. Wil dit dan zeggen dat, wanneer we ooit die omschakeling maken, we plastic weer opnieuw mogen produceren? Ik zou toch liever hebben van niet. Denkend aan de “mooie” taferelen die het veroorzaakt. Blijkbaar gaat die aanpassing nog wel even duren, dus zolang dat nog niet het geval is, kunnen we ons beter blijven inspannen met dingen die we wél kunnen doen.
Zero Waste is een weg
Daarom is Zero Waste een weg die jou en andere kan helpen om na te denken. Blijf wel bewust dat je ecologische voetafdruk niet te vergelijken is met het aantal vuilzakken. Blijf je focussen op wat écht iets uit maakt. Bijvoorbeeld: het feit dat ik al 13 jaar vegetariër ben maakt veel meer uit dan het feit dat ik al een aantal jaar afval probeer te vermijden. Vreemd genoeg is het vermijden van vlees eenvoudiger dan dat van het vermijden van afval. Dus soms hoef je echt niet zoveel moeite te doen om impact te maken. Je moet het alleen willen doen.
Zero Waste zien als ‘afval vermijden’ is iets dat een resultaat toont. Daarom is het ook zo populair. Het is letterlijk te staven. Je ziet iets verminderen. Door op kleinschalig vlak te tonen dat verandering mogelijk is, kan het vast en zeker ook op grootschalig vlak. Maar ik zie ‘Zero Waste’ als ‘geen verspilling’ en wil ook mijn onzichtbare afvalberg verminderen. Laten we het in het komende jaar samen onze onzichtbare afvalberg verminderen en nog meer opkomen voor het verminderen van fossiele brandstoffen…tot onze regering het door heeft dat niet alleen wij, maar ook onze economie mag veranderen.
Meer tips en informatie?
Ik maakte een herbruikbare Zero Waste Kalender met 365 zero waste tips én ik heb een podcast!
Ja jong, goed gezegd ? Stoppen met zagen en zelf tonen dat er verandering mogelijk is op kleine schaal!
Misschien verandert zero waste niet veel aan de klimaatverandering, maar ik denk dat het wel zorgt voor het gevoel ‘zie je wel, ik kan ook iets doen’ en dat leidt dan weer tot gedragsverandering op andere vlakken. En daarnaast is de klimaatverandering niet het enige milieuprobleem, toch? Zelfs al zou het klimaat niet veranderen, dan willen we nog steeds geen milieu vol microplastics.
Dat klopt. Je begrijpt wat ik bedoel. Ik ben steeds blij als jij reageert. ????
Fijne eerlijke blog Veerle! En mee eens.
Door je vraag op Instagram wat mijn “smoes” is dat ik niet zeroWaste leef heb ik de laatste dagen wat nagedacht. En naast dat ik de tijd er niet voor over heb, geloof ik ook niet dat het de oplossing is, waardoor ik er voor mezelf er niet 100% achter sta, waardoor ik de tijd er niet voor over heb. Vegetariër zijn, zo min mogelijk vliegen*, geen auto hebben, Fairtrade kopen, tweedehands shoppen, recyclen en vooral bij elke aankoop stil staan “heb ik dit echt nodig en waar komt het vandaan” zijn dingen die bij mij heel makkelijk gaan en waar ik de tijd wél voor maak. Omdat ik daar helemaal achter sta. Maar waar ik anderen dan over hoor dat dat hun niet lukt. Maar die doen weer andere dingen veel beter dan ik die mij niet “lukken”.
*(Vliegen blijft toch een lastige als je buiten Europa wilt, en is mijn slechtste punt. Maar ik ben er bewust van. )
Goed, lang antwoord waarin ik eigenlijk wilde zeggen: lekker bezig. Fijne blog. Ga zo door! ☺️
Dag Nynkek. Altijd interessant om een eerlijk antwoord te krijgen op een eerlijk bericht. Zo ga je zelf ook wat meer nadenken. Ik heb veel vrienden die zich verontschuldigen bij mij voor hun afval, bijvoorbeeld, maar dan vertel ik hen ook dat ik dat zo helemaal niet bekijk. Het is geen wedstrijd, het is een bewustwording. Zero Waste draait vooral om reduceren. Maar dat doen andere levensvisies zeker ook. Wie zijn auto wegdoet, of overschakelt op een natuurlijke energiebron maakt ook een wereld van verschil.
Bedankt voor je reactie!
Zero waste kan inderdaad frustrerend zijn, want die glazen bokaal afval lijkt echt onbereikbaar. Ik doe nu toch al meer dan een jaar flink mijn best en toch heb ik ons afval amper kunnen halveren. Het voelt soms als een hopeloze strijd. Maar toch blijf ik erin geloven. Het voelt gewoon juist. En bij die levensstijl horen voor mij ook andere acties zoals minder vliegen, minder dierlijke producten eten en minder consumeren. We hebben deze week een elektrische bakfiets besteld, dus binnenkort zal autominderen veel gemakkelijker en leuker worden. Anyway, doe zo voort!
Super. En inderdaad, hoe minder afval, hoe minder “vliegen” 😉 (woordspelingetje!)
Jij hebt al veel mensen bewuster gemaakt 😉
Met mij erbij. En veel dingen zijn eigenlijk helemaal niet zo moeilijk!
Doe zo verder Veerle! Wij volgen wel.
Dank je Lynn.
Zelf denken en handelen blijft echter ook belangrijk, niet enkel volgen ?
Ik zou eerder zeggen “zero waste” is niet de volledige oplossing. Wel draagt vooral het achteloos wegwerpen van afval in de natuur bij tot de vervuiling van de planeet. En het is aangewezen om zo min mogelijk wegwerp te produceren, gezien produceren zelf energieverbruikend en zolang er niet volledig op hernieuwbare energie gewerkt wordt, ook vervuilend is. Naast de aandacht voor het reduceren van ‘afval’ is er uiteraard nood aan het verminderen van de fossiele brandstoffen, zowel op klimatologisch als op milieuvlak. Ikzelf rij bijna 9 jaar niet meer met een auto en ben onlangs voor mijn verwarming overgeschakeld van gas naar infra-rood verwarming.
Dag Marleen, dat staat ook in het artikel allemaal. Ik verwijs ook naar Pieter Boussemaere, die hier veel kennis over heeft. Afval draagt niet bij aan de opwarming van de aarde, het produceren wel. Als we dat oplossen, blijft afval een probleem. Daar gaat deze blog over.